Het onterfde kind heeft recht op een legitieme portie. De legitieme portie is de helft van het erfdeel waar het kind recht op zou hebben gehad als hij niet onterfd was. De legitieme portie geeft recht op een geldvordering. Een onterfd kind moet wel een beroep doen op de legitieme portie. Als het onterfde kind een beroep doet op de legitieme portie wordt hij legitimaris genoemd.
De erfgenamen moeten informatie geven om de legetieme portie te kunnen berekenen. Het gebeurt regelmatifg dat de erfgenamen weigeren de benodigde informatie te verstrekken. De belangen van de erfgenamen en de legitimaris-niet-erfgenaam zijn tegenstrijdig. Wat zijn je rechten als je deze informatie niet krijgt? En op welke informatie heb je recht?
Welke informatie moet verstrekt worden voor het berekenen van de legetieme portie?
In de wet is bepaald dat de legitimaris tegenover de erfgenamen aanspraak kan maken op inzage en een afschrift van alle bescheiden die hij voor de berekening van zijn legitieme portie nodig heeft (artikel 4:78 BW). De vorderingen van de legitimaris-niet-erfgenaam tegenover de erfgenamen moeten objectief worden vastgesteld. De erfgenamen zijn verplicht mee te werken aan het verstrekken van de benodigde informatie. Uit de wet blijkt niet welke informatie precies verstrekt moet worden. Er staat alleen dat de legitimaris recht heeft op alle bescheiden die hij nodig heeft voor de berekening.
Recht op inzage en een afschrift de volledige financiële administratie?
In de rechtspraak is dit verder ingevuld. De legitimaris heeft recht op de informatie waaruit blijkt wat de omvang van de nalatenschap was op de overlijdensdatum. Daarnaast heeft de legitimaris recht op een opgave van alle in het verleden gedane giften. Voor de vaststelling van de omvang van de legitieme portie is daarom ook afschrift en inzage in de gehele financiële administratie van de erflater noodzakelijk. In een uitspraak van 21 oktober 2020 heeft de rechtbank Midden-Nederland bepaald dat de legitimaris niet enkel af hoeft te gaan op mededelingen van de executeur en/of erfgenamen.
De rechtbank oordeelde dat de legitimaris recht heeft op afschrift van en inzage in de gehele financiële administratie van de erflater. Daaronder moet onder andere verstaan worden een volledig overzicht van de in de nalatenschap aanwezige bankafschriften zodat inzicht verkregen kan worden in de door de erflater gedane giften. Inzage en afschrift in alleen de belastingaangiften is niet voldoende omdat deze een vertekend beeld kunnen geven van de daadwerkelijke omvang van de nalatenschap, bijvoorbeeld om de te betalen erfbelasting zo laag mogelijk te houden. De kosten die worden gemaakt om aan het informatieverzoek van de legitimaris te voldoen komen voor rekening van de nalatenschap.
De executeur heeft een zorgplicht om de gegevens veilig te stellen
De rechtbank oordeelt tot slot dat van een executeur van de nalatenschap de nodige zorg verwacht mag worden om de controle door de legitimaris mogelijk te maken. Op de executeur rust een zorgplicht om de financiële gegevens op voorhand veilig te stellen om te voorkomen dat het recht van de legitimaris op informatie illusoir wordt omdat deze informatie door tijdsverloop niet meer verkregen kan worden.
Procedure tot afgifte van de stukken
Als de erfgenamen of de executeur weigeren om de stukken af te geven die benodigd zijn om de legitieme portie te berekenen dan is het mogelijk om afgifte af te dwingen door middel van een procedure.
Meer weten over het recht op informatie van de legitimaris?
Wilt u meer weten over bijvoorbeeld het recht op informatie van de legitimaris? Neem vrijblijvend contact op met een van onze erfrechtadvocaten.
